Πού να φανταζόμασταν, όταν ξεκινούσαμε μια Κυριακή πρωί για τον Βοτανικό κήπο Διομήδους στο Χαϊδάρι, ότι μέσα σε λίγες ώρες θα ταξιδεύαμε από τη μία άκρη του πλανήτη στην άλλη. Δεν το πιστεύετε; Κι όμως, περισσότερα από 4.000 φυτά μάς μετέφεραν μέσα σε 1.860 στρέμματα από τη Μεσόγειο στη νότια Αφρική, από την Ωκεανία στην Ασία και από τη βόρεια στην κεντρική και νότια Αμερική.
Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι αποτελεί τον μεγαλύτερο βοτανικό κήπο ολόκληρης της Ανατολικής Μεσογείου και βρίσκεται μόλις 9,5 χιλιόμετρα από το κέντρο της Αθήνας!
Και παρότι ξεκινήσαμε μεγάλη παρέα – 14 άτομα δεν τα λες και λίγα – βρήκαμε όλοι αγαπημένα σημεία. Τα κορίτσια της παρέας τα παρτέρια με τα λουλούδια που τα θεώρησαν ιδανικό σκηνικό για να φωτογραφηθούν, τα αγόρια τις λίμνες με τα γιγάντια νούφαρα και τα ψαράκια, αν και με στεναχώρια ανακάλυψαν ότι δεν επιτρέπεται να τα ταΐσουν, οι γυναίκες τα φαρμακευτικά φυτά επιχειρώντας να θυμηθούν τις συμβουλές των παλιών για το ποιο φυτό χρησιμεύει για κάθε ασθένεια και οι άντρες τη βόλτα στο βουνό που μας οδήγησε σε… αδιέξοδο! Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή…
Αν δεν έχετε κανονίσει από πριν κάποια ξενάγηση, καλό είναι να ακολουθήσετε τη διαδρομή που προτείνει ο χάρτης στην είσοδο του κήπου. Θα σας οδηγήσει στα βασικότερα σημεία του κήπου και θα σας γλιτώσει από ταλαιπωρία.
Πρώτος σταθμός, λοιπόν, είναι το Ιστορικό τμήμα που δεν συναντάται σε κανένα άλλο Βοτανικό Κήπο στον κόσμο. Εδώ φιλοξενούνται είδη που αναφέρονται στην Αρχαία Ελληνική μυθολογία και άλλα που αναφέρουν αρχαίοι συγγραφείς.
Ακούστε τί μάθαμε : Εδώ καλλιεργείται ο νάρθηκας, στον βλαστό του οποίου ο Προμηθέας έκρυψε τη φωτιά και τη μετέφερε κρυφά από τους θεούς στους ανθρώπους, η αφιερωμένη στην Αφροδίτη μυρτιά που με τους κλάδους της η θεά κάλυψε το γυμνό σώμα της όταν βγήκε από τη θάλασσα, καθώς επίσης και η άκανθος, από τα φύλλα της οποίας προήλθε η έμπνευση για τα κιονόκρανα κορινθιακού ρυθμού.
Καλλιεργείται ακόμη το κώνειο με το οποίο θανατώθηκε ο φιλόσοφος Σωκράτης, η δάφνη, η οποία ήταν αφιερωμένη στο θεό Απόλλωνα, η “αλεξίκακος” σκιλλοκρεμμύδα, ο δίκταμος που τις φαρμακευτικές του ιδιότητες εκθειάζουν πάνω από 20 συγγραφείς της αρχαιότητας και βέβαια το ιερό δένδρο της αρχαίας Αθήνας, η ελιά αλλά και η αγριελιά με τους κλάδους της οποίας (τους κότινους) στεφάνωναν τους ολυμπιονίκες.
Εμείς, πάλι, κάναμε μία στάση σε υπεραιωνόβια ελιά άνω των 900 ετών που μεταφυτεύτηκε στον κήπο από το χωριό Ελαιώνας στην Αιγιάλεια κατά την κατασκευή της σιδηροδρομικής γραμμής Κορίνθου – Πατρών, αλλά θαρρείς και το φυσικό της σημείο ήταν πάντα αυτός ο κήπος!
Εκεί όμως που θα πάρουν φωτιά οι φωτογραφικές μηχανές είναι ο Ανθώνας με τα 15 μεγάλα παρτέρια. Και τί δεν έχει εδώ! Μανόλιες και γαζίες, γκίνγκο και μυρτόφυλλα, εχίνωπες και λικιδάμβαρεις. Και μη νομίζετε ότι όλα αυτά τα θυμόμαστε απέξω. Σημειώσεις κρατήσαμε. Βγάλτε φωτογραφίες, δείτε συνδυασμούς λουλουδιών και εμπνευστείτε για τον δικό σας κήπο.
Βέβαια, ανάλογα με την εποχή που θα επισκεφθείτε τον κήπο, θα δείτε και διαφορετικά φυτά. Τον χειμωνα και την άνοιξη θα συναντήσετε πανσέδες, μπέλλες, βιολέτες και καλέντουλες, το καλοκαίρι και το φθινόπωρο κατηφέδες και αμάραντα.
Ιδιαίτερα εντυπωσιακό και το κεντρικό μονοπάτι όπου θα δείτε ποικιλία αναρριχητικών φυτών, όπως
βιγόνιες, γλυτσίνες, αγιοκλήματα, πασσιφλόρες, κληματίδες, αριστολόχιες, γιασεμιά και αναρριχώμενες τριανταφυλλιές. Δημιουργούν την αίσθηση ότι ο επισκέπτης μπαίνει σε μια μικρή ζούγκλα κι ας βρίσκεται στην πραγματικότητα ελάχιστα μέτρα από την Ιερά οδό!
Φθάνοντας στον ροδώνα, μεθύσαμε από τα αρώματα που σκορπούν οι περισσότερες από 100 αρωματικές ποικιλίες τριανταφυλλιάς, ενώ τα μικρότερα παιδιά της παρέας εξερευνούσαν μαγεμένα τα κρυφά περάσματα που δημιουργούν τα αναρριχητικά φυτά του κήπου δημιουργώντας ένα είδος λαβύρινθου.
Εκεί, όμως, που είχαμε την αίσθηση ότι βρισκόμασταν σε ταινία επιστημονικής φαντασίας ήταν στις 25 λίμνες. Είδαμε τη μικροσκοπική “φακή του νερού” που καλύπτει την επιφάνεια σε πολλές από τις λίμνες δημιουργώντας ένα αδιαφανές πράσινο χαλί, ενώ αισθανθήκαμε ιδιαίτερα μικροσκοπικοί μπροστά στα πανέμορφα γιγάντια νούφαρα και τους νερόκρινους.
Αυτή η πλευρά του κήπου ολοκληρώνεται με το οικονομικό τμήμα που περιλαμβάνει φυτά χρήσιμα για τους καρπούς τους, την ξυλεία ή τις ίνες τους, καθώς χρησιμοποιούνται στη βιομηχανία ή στην κλωστοϋφαντουργία, και το τμήμα φαρμακευτικών φυτών που μας θύμισε κάτι από τις γιαγιάδες μας που είχαν και ένα βότανο να προτείνουν για κάθε ασθένεια.
Ξεχωρίσαμε τον περίφημο δίκταμο της Κρήτης, τον μανδραγόρα, το βάλσαμο, την μπελλαντόνα, τον απήγανο, το δενδρολίβανο, τη λουίζα, αλλά υπάρχουν και πολλά άλλα που ούτε τα είχαμε ακούσει…
Επιστρέφοντας πάλι στην είσοδο του κήπου, πάρτε αυτή τη φορά το μονοπάτι προς τα δεξιά που οδηγεί στον δενδρώνα με δέντρα και θάμνους από διαφορετικές ηπείρους. Ευκάλυπτος και ακακία από την Ωκεανία, αγριοκαστανιές και κρανιά από την Ευρώπη, Ιαπωνική καλλίκαρπος και κέδρος των Ιμαλαΐων από την Ασία, ελιές και μελίανθοι από την Αφρική, αειθαλής σεκόια που το ύψος της μπορεί να ξεπεράσει τα 100 μέτρα και γιούκκα από την Αμερική.
Και ακόμη δεν τελειώσαμε γιατί ο κήπος έχει και ιστορικό ενδιαφέρον. Αρκεί από την είσοδο να ακολουθήσετε το μονοπάτι ευθεία μπροστά – λίγοι παίρνουν αυτό τον δρόμο – και να κατευθυνθείτε προς το βουνό.
Μετά από λίγα λεπτά και, αφού περάσετε τον βραχόκηπο, θα βρεθείτε μπροστά στο μνημείο εκτελεσθέντων της 8ης Σεπτεμβρίου 1944. Εδώ εκτελέστηκαν 62 μέλη των μυστικών οργανώσεων πληροφοριών δολιοφθορών και αντάρτικων ομάδων, ανάμεσά τους και η Λέλα Καραγιάννη που έχει χαρακτηριστεί ως “η Μπουμπουλίνα της Κατοχής”.
Βέβαια, εμείς, ως γνήσιοι εξερευνητές, δεν αρκεστήκαμε στην κλασική βόλτα και πήραμε… τα βουνά. Συγκεκριμένα, τους δασικούς δρόμους που οδηγούν προς το όρος Αιγάλεω. Φτάσαμε μάλιστα στα ψηλότερα σημεία του που προσφέρουν μοναδική θέα στο λεκανοπέδιο, ιδιαίτερα προς το Χαϊδάρι. Άλλο βέβαια, αν στην πορεία ανακαλύψαμε ότι θα έπρεπε να περπατάμε για ώρες, προκειμένου να κάνουμε τον γύρο του κήπου. Γι’αυτό χρειάστηκε να επιστρέψουμε από τον ίδιο δρόμο!
Ο Βοτανικός Κήπος έχει χαρακτηριστεί, επίσης, καταφύγιο άγριας ζωής επειδή προστατεύεται από την ανθρώπινη παρέμβαση. Έτσι, μην εκπλαγείτε, αν στη βόλτα σας, ειδικά σε περίπτωση ππυ κινηθείτε στα δασικά μονοπάτια, συναντήσετε αλεπούδες, λαγούς, κουνάβια, πέρδικες, γκιώνηδες, κουκουβάγιες και χελώνες.
Εν ολίγοις, ένας μικρός παράδεισος, ή καλύτερα μια μικρή Εδέμ, σάς περιμένει να την ανακαλύψετε..
Tips : Πριν ξεκινήσετε τη βόλτα σας, θα πρέπει να έχετε κάνει ηλεκτρονική κράτηση με τον αριθμό των ατόμων και την ώρα άφιξής σας χωρίς χρέωση, καθώς λόγω της πανδημίας είναι ελεγχόμενος ο αριθμός των επισκεπτών.
Η κεντρική είσοδος είναι στην Ιερά οδό νούμερο 403.
Αν κουραστείτε από το περπάτημα, στην είσοδο υπάρχει ένα καταπληκτικό υπαίθριο καφενείο που δυστυχώς δεν λειτουργούσε, όταν επισκεφθήκαμε εμείς τον κήπο. Εναλλακτικά, βγαίνοντας κινηθείτε προς τα αριστερά και μετά από λίγα μέτρα βρείτε το καφέ – εστιατόριο “Γιορτή”, γνωστό από την παραδοσιακή γιορτή του κρασιού…