Ο πολιτισμός… ταξιδεύει στα νησιά!

Ταινίες απ’ όλο τον κόσμο, εργαστήρια, ομιλίες, πρωτότυπες οπτικοακουστικές εγκαταστάσεις και περφόρμανς περιλαμβάνει η 9η διοργάνωση του Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Σύρου από τις 22 έως τις 26 Ιουλίου. Από κλασικά αριστουργήματα μέχρι σύγχρονο πειραματικό σινεμά και από τη Ρωσία μέχρι τις ΗΠΑ και την Ευρώπη, το φεστιβάλ αναμειγνύει μορφές τέχνης, εικόνες, ήχους και πολιτισμούς στα πιο απρόσμενα σημεία του νησιού!

Η επιλεγμένη θεματική «Off Season / Εκτός εποχής» συνεχίζεται για δεύτερη χρονιά και οι ταινίες που προβάλλονται εστιάζουν στις διαφορετικές αντιλήψεις για τον χρόνο.

Το φεστιβάλ παρουσιάζει δύο πρωτότυπες αναθέσεις καλλιτεχνικών έργων που για πρώτη φορά αξιοποιούν δυσεύρετο αρχειακό υλικό. Το Χειρόγραφον, μια ελεγεία για τη μετανάστευση από τη Μεσόγειο στις ΗΠΑ το πρώτο μισό του 20ού αιώνα, είναι μια ταινία, στην οποία ο μοντέρ Harout Arakelian ενώνει σπάνια πλάνα από πρώιμα ντοκιμαντέρ και κινηματογραφικά επίκαιρα, ενώ ο μουσικοσυλλέκτης Ian Nagoski ανασύρει από τα αρχεία του σπάνιες, πρωτότυπες ηχογραφήσεις από διάφορες μεταναστευτικές κοινότητες της εποχής. Το έργο θα παρουσιαστεί τη βραδιά έναρξης του Φεστιβάλ παρουσία ενός αφηγητή επί σκηνής – μια ζωντανή δράση παράλληλη με την προβολή, η οποία παραπέμπει στην εποχή του πρώιμου, βωβού κινηματογράφου.

Αντίστοιχα, η δεύτερη ανάθεση του Φεστιβάλ αφορά την οπτικοακουστική εγκατάσταση Τελετή καθέλκυσης της κινηματογραφίστριας και εικαστικού Μαρίνας Γιώτη, η οποία χρησιμοποιεί σπάνια οπτικοακουστικά αρχεία από παλαιότερες τελετές καθέλκυσης σκαφών. Το έργο θα παρουσιαστεί στο ιστορικό ναυπηγείο του Ταρσανά.

Η συνέχεια της «Off Season / Εκτός εποχής» θεματικής εκτυλίσσεται στο φημισμένο «αυτοσχέδιο» ντράιβ-ιν στην Ντελαγκράτσια με τοA Matter of Life and Death (Ηνωμένο Βασίλειο, 1946), τη βαθιά ανθρωπιστική ταινία του Michael Powell​ και του Emeric Pressburger, η οποία θέλει να αμβλύνει τις εντάσεις ανάμεσα στη Βρετανία και την Αμερική.

Από το πρόγραμμα δεν λείπουν, ως είθισται, το πειραματικό σινεμά και ο βωβός κινηματογράφος συνοδεία ζωντανής μουσικής, όπως το παραγνωρισμένο αριστούργημα του πρώιμου εθνογραφικού κινηματογράφου Salt for Svanetia του Mikhail Kalatozov (ΕΣΣΔ, 1930), κατά τη διάρκεια του οποίου ο Κωστής Δρυγιανάκης θα εκτελέσει ζωντανά πρωτότυπη μουσική σύνθεση.

Σε ό,τι αφορά τις ελληνικές συμμετοχές, παρακολουθούμε, μεταξύ άλλων, την κινηματογραφική οπτική της σκηνοθέτιδας και ποιήτριας Φρίντας ΛιάππαΣτα χρόνια της μεγάλης ζέστης (Ελλάδα, 1991), μια ελεύθερη απόδοση του μύθου της Ηλέκτρας η οποία είναι τοποθετημένη σε μια απολύτως φαντασιακή κατάσταση.

Ακόμη, η εικαστικός Ελένη Μπαγάκη παρουσιάζει το μικρού μήκους The Film (Ελλάδα, 2017), μια ανάθεση του Radio Athènes που πραγματοποιήθηκε ως μέρος του πρότζεκτ «A book, a film, and a soundtrack» που αντλεί έμπνευση από μια αποτυχημένη ρομαντική σχέση μεταξύ μιας καλλιτέχνιδας και ενός κινηματογραφιστή.

Λίγες μέρες αργότερα και συγκεκριμένα από την 1η έως τις 13 Αυγούστου, σκυτάλη παίρνει το Μουσικό Φεστιβάλ Χίου για 5η συνεχή χρονιά και παρουσιάζει ένα πλούσιο πρόγραμμα με διεθνείς παραγωγές και συνεργασίες, σε διαφορετικές τοποθεσίες της Χίου και στο γειτονικό νησί των Οινουσσών. 

Ένα πολυσυλλεκτικό φεστιβάλ που παρουσιάζει πρωτότυπα μουσικά έργα, εγκαινιάζει νέες συνεργασίες, σχεδιάζει ποικίλες δράσεις για παιδιά και προσκαλεί καλλιτέχνες διεθνούς βεληνεκούς από τον χώρο της world, jazz, κλασικής και σύγχρονης μουσικής. 

Έχοντας ως κεντρική ιδέα την εξέλιξη (evolution), το Μουσικό Φεστιβάλ Χίου αναδεικνύει, όπως κάθε χρόνο, τα φυσικά τοπία του νησιού και την πολιτιστική κληρονομιά του, διοργανώνοντας εκδηλώσεις σε τοποθεσίες με ιστορική σημασία και ιδιαίτερη αισθητική όπως είναι το Αρχαιολογικό Μουσείο Χίου, το Μουσείο ΜαστίχαςΧίου και το κτήμα Σπύρου Στεφάνου στον Κάμπο της Χίου, το Ανοιχτό Θέατρο Βίγλα Παχύ στο Τηγάνι Σιδηρούντας ή ο Αύλειος χώρος Ιεράς Μονής Κοιμήσεως Θεοτόκου στα Μεστά.

Μεταξύ άλλων, το φεστιβάλ παρουσιάζει την «Όπερα ποδοσφαίρου» όπου οι ποδοσφαιριστές γίνονται λυρικοί τραγουδιστές και χορευτές, ενώ οι αντίπαλες χορωδίες παίρνουν τη θέση των φιλάθλων σε μία συμπαραγωγή με το Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου (11, 12 & 13 Αυγούστου).

Παράλληλα, συνεργάζεται με τρία διεθνή project: Το «Outernational», μια σειρά συναυλιών που εστιάζει στον τρόπο με τον οποίο η παραδοσιακή μουσική από όλο τον κόσμο βρίσκει τη θέση της στο σήμερα (7 & 8 Αυγούστου)· το Ευρωπαϊκό πρόγραμμα Soundroutes, μέσα από το οποίο θα φιλοξενήσει μια έθνικ-τζαζ συναυλία με τον Kalifa Koné από το Μάλι και τον Ιταλό βιμπραφωνίστα Pasquale Mirra (5 Αυγούστου) και το «The Walk / Το Ταξίδι» από την Good Chance, με πρωταγωνίστρια τη μικρή Αμάλ, μια κούκλα-σύμβολο όλων των εκτοπισμένων προσφυγόπουλων που έχουν χωριστεί από τις οικογένειές τους (9 Αυγούστου). 

Επιπλέον, υποδέχεται διεθνούς φήμης σολίστ και διακεκριμένα σχήματα κλασικής μουσικής, όπως το μοναδικό στο είδος του, χάρη στην ιδιαίτερη σύνθεσή του, Ensemble 4.1 («The Easy-Riders of Viennese Classic», 2 Αυγούστου) και το Κουαρτέτο Sebun (3 Αυγούστου) που θα ταξιδέψει το κοινό σε επτά διαφορετικές χώρες, από την Αρμενία ως την Ιαπωνία κι από τη Γερμανία ως τη Ρωσία.

Στο πρόγραμμα συμπεριλαμβάνονται όπως κάθε φορά, εκδηλώσεις για παιδιά (Tchaikovsky Live Fairy tales, 4 Αυγούστου) αλλά και μια συναυλία τζαζ μουσικής με το Cenk Erdoğan Trio (10 Αυγούστου).  

Δε θα μπορούσε βέβαια να λείπει από τον φετινό προγραμματισμό μια εκδήλωση αφιερωμένη στην επέτειο των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση. Έτσι, η αυλαία του φεστιβάλ ανοίγει με μια συναυλία της Κατερίνας Παπαδοπούλου που μας ταξιδεύει στο χρόνο, μέσα από τραγούδια-σταθμούς από την Ελληνική Επανάσταση μέχρι σήμερα. 

Παράλληλα, θα πραγματοποιηθούν οι καθιερωμένες εκπαιδευτικές δράσεις από τους καλεσμένους μουσικούς του Φεστιβάλ, όπως masterclasses για μαθητές του Μουσικού Σχολείου Χίου, της Φιλαρμονικής και της Χορωδίας του νησιού, εργαστήριο για παιδιά πρόσφυγες, αλλά και σεμινάρια ελληνικής παραδοσιακής μουσικής.