Στους πρόποδες του Παρνασσού, στην αγκαλιά της Γκιώνας και της Οίτης, “φωλιάζει” ένα μικρό χωριό με πλούσια όμως ιστορία. Ένα χωριό που αναφέρεται σε όλα τα σχολικά μας βιβλία, καθώς εκεί δόθηκε μία από τις πιο σημαντικές μάχες της ελληνικής επανάστασης. Η Γραβιά.
Το θρυλικό Χάνι επισκεφθήκαμε μαζί με τα παιδιά σε ένα ολιγοήμερο ταξίδι στη βόρεια πλευρά του Παρνασσού. Ωστόσο, εύκολα μπορεί να οργανώσει κανείς ακόμη και μονοήμερη εκδρομή, αφού απαιτούνται λιγότερο από δυόμιση ώρες οδήγησης από την Αθήνα.
Εκεί, λοιπόν, ξεναγηθήκαμε στον χώρο όπου στις 8 Μαΐου 1821, οι Έλληνες με επικεφαλής τον Οδυσσέα Ανδρούτσο, πέτυχαν την πρώτη ουσιαστική νίκη τους επί των τουρκικών δυνάμεων.
Με μεγάλη προθυμία το προσωπικό μάς εξήγησε τη σημασία αυτής της μάχης, καθώς ανακόπηκε η πορεία του Ομέρ Βρυώνη προς την Πελοπόννησο, σώζοντας την επανάσταση από μεγάλο κίνδυνο. Κι αυτό, γιατί μετά την καταστροφική έκβαση της μάχης στην Αλαμάνα στα τέλη Απριλίου και τον μαρτυρικό θάνατο του Αθανάσιου Διάκου, το ηθικό των Ελλήνων είχε καμφθεί και τα στρατεύματα των Τούρκων ετοιμάζονταν να προελάσουν προς την Άμφισσα.
Με μεγάλο ενδιαφέρον άκουσαν η Μαριλή και ο Βαγγέλης πώς ο Οδυσσέας Ανδρούτσος, αν και διαφώνησε με τους υπόλοιπους καπεταναίους για το σημείο που θα έπρεπε να στηθούν οι ελληνικές δυνάμεις, ταμπουρώθηκε με 120 άνδρες σε ένα μικρό πλινθόκτιστο χάνι, το μοναδικό κτίσμα που υπήρχε τότε στην περιοχή, στο οποίο διανυκτέρευαν οι οδοιπόροι και οι αγωγιάτες. Εκεί πολέμησε τους περίπου 8.000 άνδρες του Ομέρ Βρυώνη, ενώ τα παλικάρια του Δυοβουνιώτη, του Πανουργιά και των άλλων οπλαρχηγών κατέλαβαν τις δικές τους θέσεις άμυνας στα γύρω βουνά.
Τα ξημερώματα της 9ης Μαΐου, ο Ανδρούτσος, βλέποντας τα πολεμοφόδιά του να εξαντλούνται, διέταξε τους συντρόφους του να βγουν από το οχυρό με τα σπαθιά στα χέρια και να διασπάσουν τις γραμμές των Τουρκαλβανών. Με αυτόν τον τρόπο, κατάφεραν να ανέβουν στο βουνό, όπου αντάμωσαν τους άνδρες των άλλων οπλαρχηγών.
Το ιστορικό κτήριο δυστυχώς κατέρρευσε – μπορείτε όμως ακόμη να δείτε τα θεμέλιά του. Έτσι, το 1999 εγκαινιάστηκε ένα πιστό του αντίγραφο, με όλους τους χώρους που διέθετε το αυθεντικό χάνι, με σκοπό να μεταφέρει στον επισκέπτη την εικόνα της εποχής.
Στο κτήριο, επίσης, στεγάζεται Μουσείο, και μέσα από τη λεπτομερή ξενάγηση στους χώρους που αναπαριστούν στο ακέραιο τις τότε συνθήκες διαβίωσης, θα γνωρίσετε την καθημερινότητα εκείνης της εποχής καθώς και την ένδοξη ιστορική μάχη.
Ακριβώς απέναντι από το Χάνι, στην πλατεία του χωριού, θα δείτε το γλυπτό με την προτομή του Οδυσσέα Ανδρούτσου καθώς και το μνημείο των υπόλοιπων ανδρών που πάλεψαν στη μάχη.
Άνοιξη 2017